ΕΚΤΥΠΩΣΕΙΣ OFFSET

Εκτυπώσεις Offset

Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο εκτυπώσεις offset, μιλάμε για την εκτύπωση με την μέθοδο λιθογραφίας offset. Σε αυτή την σελίδα θα κάνουμε μια μικρή ανάλυση αυτής της μέθοδος εκτύπωσης. Θα χρειαστεί να γραφτούν αρκετά άρθρα για μια πιο λεπτομερή ανάλυση και μια ιστορική αναδρομή στο blog του site. Πρώτα από όλα όμως θα παραθέσουμε το εύρος των εργασιών που διεκπεραιώνονται στης Γραφικές Τέχνες Σταφυλάς με αυτήν την μέθοδο. Μετά θα μιλήσουμε περισσότερο για την εκτυπωτική αυτή μέθοδο.

Στις Γραφικές Τέχνες Σταφυλάς – StafilasGA, με την μέθοδο εκτύπωσης λιθογραφίας offset, μπορούμε να διεκπεραιώσουμε τις εξής εργασίες (πατώντας πάνω σε κάθε είδος μπορείτε να δείτε δείγματα εκτυπώσεων):

  • διαφημιστικό έντυπο.
  • φυλλάδιο / φέιγ βολάν.
  • προσωπική κάρτα (business card).
  • αυτοκόλλητο.
  • φάκελο.
  • επιστολόχαρτο.
  • παραστατικά (μηχανογραφημένο έντυπο, μπλοκ αποδείξεων/τιμολογίων/κίνησης κλπ).
  • συνταγολόγιο.
  • σημειωματάριο.
  • ετικέτα.
  • ημερολόγιο.
  • τετράδιο.
  • ντοσιέ.
  • βιβλίο.
  • προσκλητήριο.

Τα τελευταία 20 χρόνια η επιχείρησή μας χρησιμοποιεί αυτήν την μέθοδο εκτύπωσης. Η συσσωρευμένη εμπειρία όλα αυτά τα χρόνια μας αφήνει ανεπιφύλακτα να δηλώσουμε ότι κατέχουμε καλά αυτήν την τέχνη. Γιατί το να τυπώνεις με αυτήν την μέθοδο είναι πραγματικά μια τέχνη. Θεωρούμε ότι όχι μόνο κατέχουμε την τέχνη αλλά και την υπηρετούμε με τον καλύτερο τρόπο. Σεβόμαστε τον πελάτη και τις απαιτήσεις του, αλλά πρώτα από όλα σεβόμαστε την τέχνη μας. Για αυτό πάντα επιδιώκουμε να παράγουμε ένα έντυπο που είναι αξιόλογο και σωστά παραγόμενο. Να είναι καλαίσθητο και να μην προσβάλει την κοινωνία.

Εκτυπώσεις offset ή λιθογραφία offset

Εκτυπώσεις offset. Αυτή την μέθοδο εκτύπωσης την έχουν ονομάσει ακαδημαϊκά και φωτοστοιχειοθεσία λιθογραφία offset. Έτσι την έλεγαν στο πρώην τμήμα Τεχνολογίας Γραφικών Τεχνών, της Σχολής Γραφικών Τεχνών και Καλλιτεχνικών Σπουδών πριν από δυο δεκαετίες και πλέον. Από όλον αυτόν τον τίτλο, πιστεύω ότι το βασικότερο κομμάτι είναι η λιθογραφία. Λιθογραφία σημαίνει κυριολεκτικά γράφω με λίθο, με πέτρα. Ονομάστηκε έτσι καθώς η πέτρα (μάρμαρο) αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως το μέσο με το οποίο μεταφέρεται ένα σχέδιο/κείμενο σε πολλά αντίτυπα, συνήθως χαρτιού. Αλλιώς η λιθογραφία λέγεται και επιπεδοτυπία. Παρακάτω θα ασχοληθούμε εκτενέστερα με την επιπεδοτυπία.

Η λέξη Φωτοστοιχειοθεσία μπαίνει για να δείξει τον τρόπο με τον οποίο φτιάχνεται η εκτυπωτική πλάκα. Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι αυτός ο τίτλος δόθηκε σε αυτήν την μέθοδο εκτύπωσης πριν από 3 δεκαετίες, όταν ο ηλεκτρονικός υπολογιστής δεν είχε μπει ακόμα τόσο δυναμικά στη ζωή μας. Δεν είχαμε τα CTP (Computer to Plate), που μας δίνουν την δυνατότητα από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή να “τυπώσουμε” κατευθείαν στην εκτυπωτική πλάκα. Οπότε η κατασκευή της πλάκας γινόταν με φωτογραφικές μεθόδους. Μεταφέρονταν το πρότυπο σε ένα φιλμ και από εκεί φωτογραφικά (φωτομεταφορείο) στην εκτυπωτική πλάκα. 

Ο όρος στοιχειοθεσία χρησιμοποιήται για να περιγράψει την κατασκευή του πρότυπου που θέλουμε να αναπαράγουμε. Την εποχή της τυπογραφίας τα κείμενα και οι γραφικές απεικονίσεις – εικόνες, ήταν μεταλλικά στοιχεία που έμπαιναν στην σειρά συνθέτοντας την εκτυπωτική πλάκα (που ήταν ανάγλυφη). Και από εκεί έχει μείνει αυτός ο όρος.

Τέλος ο όρος offset χρησιμοποιείται καθώς η εκτυπωτική πλάκα δεν έρχεται σε επαφή με το χαρτί άμεσα, αλλά παρεμβάλλεται ο κύλινδρος του καουτσούκ. Το θέμα προς εκτύπωση μεταφέρεται στο καουτσούκ και από εκεί στο χαρτί. Αυτά όσον αφορά τον όρο φωτοστοιχειοθεσία λιθογραφία offset ή εν συντομία όπως εμφανίζεται στην αγορά ως εκτυπώσεις offset.

Επιπεδοτυπία

Σε ένα άρθρο στο προσεχές μέλλον θα μιλήσουμε για το ξεκίνημα της επιπεδοτυπίας, με την λιθογραφία. Προς το παρόν θα αρκεστούμε στο ότι την λιθογραφία, σαν μέθοδο εκτύπωσης, την εμπνεύστηκε ο Alois Senefelder το 1798 περίπου. Ονομάζεται επιπεδοτυπία καθώς η εκτυπωτική πλάκα δεν είναι ανάγλυφη, αλλά επίπεδη. Δηλαδή δεν είναι εξώγλυφη όπως στην τυπογραφία ή εσώγλυφη όπως στην βαθυτυπία. Η βάση αυτής της μεθόδου είναι στο γεγονός ότι τα λιπόφιλα μέσα δεν αναμιγνύονται με τα υδρόφιλα μέσα.

Ποιο ειδικά, η εκτυπωτική πλάκα, αν και επίπεδη, χωρίζεται σε δυο περιοχές με διάφορους χημικές μεθόδους. Η μια είναι η λιπόφιλη ή αλλιώς υδρόφοβη περιοχή. Η άλλη είναι η υδρόφιλη ή αλλιώς λιπόφοβη περιοχή. Αυτό σημαίνει ότι όταν υγράνουμε την εκτυπωτική πλάκα με ένα λεπτό στρώμα νερού, το νερό θα ελκυστεί στις υδρόφιλες περιοχές. Θα “κάτσει” στις υδρόφιλες περιοχές, ενώ οι λιπόφιλες θα το απωθούν. Στην συνέχεια μελανώνουμε την εκτυπωτική πλάκα. Το μελάνι, ως λιπαρό μέσο, δεν αναμιγνύεται με το νερό. Οπότε απωθείται από τις περιοχές που έχουν ήδη νερό και έλκεται από τις λιπόφιλες περιοχές. “Κάθεται” στις λιπόφιλες περιοχές της εκτυπωτικής πλάκας.

Έτσι πιέζοντας ένα χαρτί στην εκτυπωτική πλάκα το μελάνι από τις λιπόφιλες περιοχές, μεταφέρεται σε αυτό. Αυτή είναι η καταπληκτική διαδικασία εκτύπωσης με την επιπεδοτυπία. Καταπληκτική πραγματικά και όσον αφορά την επινόησή της και όσον αφορά την όλη διαδικασία. Την εκμετάλλευση δηλαδή του γεγονότος ότι το νερό δεν αναμιγνύεται με τις λιπαρές ουσίες.

H λιθογραφία offset σήμερα.

Η μέθοδος εκτύπωσης με την λιθογραφία offset είναι ακόμα πολύ δημοφιλής. Χρησιμοποιείται κυρίως στον τομέα των εκδόσεων, καθώς εφημερίδες, περιοδικά και βιβλία τυπώνονται κυρίως με μεγάλα περιστροφικά πιεστήρια. Μόνο εκδόσεις μικρού τιράζ (ποσότητα) από έντυπα τυπώνονται προς το παρών με ψηφιακές μεθόδους. Στον διαφημιστικό τομέα, στα έντυπα εταιρικής ταυτότητας και γενικά σε ό,τι έντυπο μπορούμε να φανταστούμε, η offset παίζει ακόμα πρωταρχικό ρόλο στα μεγάλα τιράζ. Μέχρι τώρα οι ψηφιακές εκτυπώσεις μπορούσαν να κάνουν την ίδια δουλειά, αλλά σε μικρότερα τιράζ. Πλέον στην αγορά άρχισαν να κυκλοφορούν ψηφιακοί εκτυπωτές που μπορούν να τυπώνουν μεγάλα τιράζ εντύπων.

Πως γίνεται η εκτύπωση με την offset; Με την χρήση μηχανών εκτύπωσης offset ή αλλιώς περιστροφικών πιεστηρίων. Οι μηχανές της offset κατασκευάζονται σε μια μεγάλη ποικιλία. Ανάλογα με το χαρτί που τυπώνουν. Αν τροφοδοτούνται με φύλλα χαρτιού ή με ρολό χαρτιού. Στην περίπτωση του φύλλου χαρτιού οι μηχανές κατηγοριοποιούνται ανάλογα με το μέγεθος του χαρτιού και τον τρόπο εισαγωγής του στην μηχανή. Τελευταία κατηγοριοποίηση είναι ανάλογα με τα χρώματα που μπορούν να τυπώσουν με ένα πέρασμα του χαρτιού από την μηχανή. Έτσι έχουμε μικρές μηχανές που χωράνε σε ένα κανονικό δωμάτιο και τεράστιες μηχανές που θέλουν μεγάλες εργοστασιακές εγκαταστάσεις για να στηθούν.

Βασική κατηγοριοποίηση των μηχανών εκτύπωσης είναι το πόσα χρώματα τυπώνουν. Οι πιο απλές τυπώνουν ένα χρώμα την φορά. Το χρώμα τυπώνεται σε ένα πύργο της μηχανής. Ανάλογα με το πόσους πύργους διαθέτει η μηχανή τόσα χρώματα τυπώνει. Σε κάθε πύργο υπάρχουν οι τρεις βασικοί κύλινδροι εκτύπωσης, ο κύλινδρος της εκτυπωτικής πλάκας, ο κύλινδρος καουτσούκ και ο κύλινδρος πίεσης. Στην αγορά ο κύλινδρος ονομάζεται και καζάνι. Επίσης σε κάθε πύργο έχουμε μια ομάδα κυλίνδρων που αποτελούν το σύστημα ύγρανσης. Και άλλη μια ομάδα κυλίνδρων του συστήματος μελάνωσης.

Εκτυπώνοντας με την λιθογραφία offset

Η όλη εργασία εκτύπωσης offset έχει ως εξής: Πρώτα το σύστημα ύγρανσης υγραίνει τον κύλινδρο της εκτυπωτικής πλάκας. Ένα λεπτό στρώμα νερού «κάθεται» πάνω στην εκτυπωτική πλάκα (τσίγκος στην αγορά) στις υγρόφιλες περιοχές. Στη συνέχεια το σύστημα μελάνωσης μελανώνει την εκτυπωτική πλάκα. Οπότε το μελάνι «κάθεται» στις περιοχές του τσίγκου που δεν έχουν νερό και είναι λιπόφιλες. Η μελανωμένη πλέων εκτυπωτική πλάκα μεταφέρει το θέμα της στο καουτσούκ, με το οποίο έχουμε επενδύσει τον κύλινδρο του καουτσούκ. Αυτό συμβαίνει καθώς οι κύλινδροι της εκτυπωτικής πλάκας και του καουτσούκ είναι σε επαφή. Με μια περιστροφική κίνηση ο κύλινδρος του καουτσούκ έχει μελανωθεί από το μελάνι της εκτυπωτικής πλάκας.

Σειρά έχει πλέον το θέμα που είναι πάνω στον κύλινδρο καουτσούκ να μεταφερθεί στο χαρτί. Αυτό γίνεται καθώς ο κύλινδρος πίεσης πιέζει το χαρτί πάνω στον κύλινδρο καουτσούκ. Το χαρτί παίρνει το μελάνι από το καουτσούκ και πλέον εξάγεται από τον πύργο τυπωμένο. Όλη αυτή η διαδικασία λαβαίνει χώρα με μια πλήρη περιστροφική κίνηση. Βέβαια δεν είναι μόνο αυτή η διαδικασία της εκτύπωσης. Χρειαζόμαστε ένα σύστημα εισαγωγής του χαρτιού στην μηχανή που προηγείται του πύργου και ένα σύστημα εξαγωγής του χαρτιού.

Αυτή η διαδικασία γίνεται για την εκτύπωση ενός χρώματος. Μια πολύχρωμη εικόνα συνήθως χρειάζεται 4 χρώματα να τυπωθούν στο χαρτί, η λεγόμενη 4χρωμία. Τα 4 βασικά χρώματα δηλαδή, Cyan, Magenta, Κίτρινο και Μαύρο. Για να τυπωθεί μια 4χρωμία με μια μονόχρωμη μηχανή εκτύπωσης θα πρέπει να περάσει το χαρτί 4 φορές από την μηχανή. Κάθε φορά που περνάμε το χαρτί, στο σύστημα μελάνωσης έχουμε βάλει και ένα από τα 4 χρώματα. Ο χειριστής της μηχανής χρειάζεται να είναι πολύ έμπειρος σε αυτήν την περίπτωση. Τα πράγματα απλουστεύονται στις μεγαλύτερες μηχανές όπου με ένα πέρασμα του χαρτιού τυπώνονται περισσότερα χρώματα (2 χρώματα, 4 χρώματα κλπ).

Εκτυπώσεις offset – 4 χρώματα και όχι μόνο

Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχουν εκτυπωτικές μηχανές με περισσότερους πύργους εκτύπωσης από 4. Μιλάμε δηλαδή όχι απλά για 4χρωμες μηχανές, αλλά 5χρωμες, 6χρωμες κλπ. Ο λόγος ύπαρξης των επιπλέον πύργων είναι το γεγονός ότι μερικά χρώματα δεν αποδίδονται σωστά με την μέθοδο της 4χρωμίας. Αναγκαζόμαστε να τυπώσουμε αυτούσια αυτά τα χρώματα, pantone. Τέλος έχουμε και μηχανές, 8χρωμες, οι οποίες τυπώνουν την μια πλευρά του φύλλου με τα 4 χρώματα και γυρνάνε αυτόματα τούμπα το χαρτί για να το τυπώσουν και από την πίσω πλευρά.

Αυτά τα λίγα σαν εισαγωγή στις εκτυπώσεις offset. Μείνετε σε επαφή καθώς στο blog θα εμφανιστούν άρθρα με περισσότερες λεπτομέρειες και αναφορές στην εκτύπωση με λιθογραφία offset.